Skip to content

Ulga podatkowa na dziecko

Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 26 lipca 2016 r. II FSK 447/16


Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 26 lipca 2016 r. II FSK 447/16

 

Ulga rodzinna na dziecko po rozwodzie

W przypadku braku ustaleń pomiędzy rodzicami, ulgę rozlicza każdy z rodziców po 50%

INTERPRETACJA PODATKOWA INDYWIDUALNA

IBPBII/1/415-225/14/BJ 2014.06.16 Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach

 

1. Czy Wnioskodawca może skorzystać z ulgi rodzinnej?

2. Jeśli tak, to w jakich proporcjach ww. ulgę może wykorzystać w przypadku braku porozumienia małżonków?

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2012 r., poz. 749 ze zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz.U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) – Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 18 marca 2014 r. (data wpływu do Biura – 19 marca 2014 r.) o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości skorzystania z ulgi prorodzinnej – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 19 marca 2014 r. wpłynął do Biura ww. wniosek o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości skorzystania z ulgi prorodzinnej.
Z uwagi na fakt, że jako przedmiot wniosku zaznaczono stan faktyczny i zdarzenie przyszłe, pismem z 9 maja 2014 r. znak: IBPB II/1/415-225/14/BJ wezwano Wnioskodawcę o uiszczenie dodatkowej opłaty w wysokości 40 zł lub wskazanie czy uiszczona w dniu 13 marca 2014 r. opłata w kwocie 40 zł dotyczy stanu faktycznego czy zdarzenia przyszłego.
W wyznaczonym terminie Wnioskodawca nie uzupełnił wniosku we wskazanym zakresie.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Wyrokiem Sądu Okręgowego z 18 lipca 2012 r. został orzeczony rozwód. Mocą wyroku rozwodowego wykonywanie władzy rodzicielskiej zostało Wnioskodawcy ograniczone do współdecydowania o wszystkich istotnych sprawach dzieci. Sąd nałożył na Wnioskodawcę obowiązek alimentacyjny w kwocie 1.000 zł na dwójkę dzieci. Ów obowiązek Wnioskodawca wypełnia regularnie.
Rozliczając podatek dochodowy za 2013 r. pomiędzy Wnioskodawcą a byłą małżonką powstał spór o możliwość skorzystania z ulgi. Była małżonka twierdzi, że taka ulga Wnioskodawcy nie przysługuje, ponieważ dzieci zamieszkują z nią, a Wnioskodawca ma tylko sądownie ustalone prawo do kontaktów. Wnioskodawca natomiast uważa, że skoro sąd tylko ograniczył mu wykonywanie władzy rodzicielskiej, ma możliwość skorzystania z ulgi w 50%, czyli może odliczyć ulgę na 1 dziecko.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:
* Czy Wnioskodawca może skorzystać z ulgi rodzinnej…

* Jeśli tak, to w jakich proporcjach ww. ulgę może wykorzystać w przypadku braku porozumienia małżonków…

Wnioskodawca uważa, że skoro sąd tylko ograniczył mu wykonywanie władzy rodzicielskiej może odliczyć 50% ulgi, tzn. skorzystać z ulgi na 1 dziecko.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Na wstępie zaznacza się, że przedmiotem niniejszej interpretacji jest ocena stanowiska Wnioskodawcy zajętego w przedstawionym stanie faktycznym w kwestii możliwości skorzystania z ulgi prorodzinnej. W zakresie zdarzenia przyszłego wydano odrębne rozstrzygnięcie.

Zgodnie z art. 27f ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz.U. z 2012 r., poz. 361 ze zm.) od podatku dochodowego obliczonego zgodnie z art. 27 (tj. przy zastosowaniu skali podatkowej), pomniejszonego o kwotę składki na ubezpieczenie zdrowotne, o której mowa w art. 27b, podatnik ma prawo odliczyć kwotę obliczoną zgodnie z ust. 2 na każde małoletnie dziecko, w stosunku do którego w roku podatkowym:

* wykonywał władzę rodzicielską;

* pełnił funkcję opiekuna prawnego, jeżeli dziecko z nim zamieszkiwało;

* sprawował opiekę poprzez pełnienie funkcji rodziny zastępczej na podstawie orzeczenia sądu lub umowy zawartej ze starostą.

W myśl ust. 2, odliczeniu podlega za każdy miesiąc kalendarzowy roku podatkowego, w którym podatnik wykonywał władzę, pełnił funkcję albo sprawował opiekę, o których mowa w ust. 1, w stosunku do:

1.jednego małoletniego dziecka – kwota stanowiąca 1/6 kwoty zmniejszającej podatek określonej w pierwszym przedziale skali podatkowej, o której mowa w art. 27 ust. 1, jeżeli dochody podatnika:

* pozostającego przez cały rok podatkowy w związku małżeńskim i jego małżonka, nie przekroczyły w roku podatkowym kwoty 112.000 zł,

* niepozostającego w związku małżeńskim, w tym również przez część roku podatkowego, nie przekroczyły w roku podatkowym kwoty 56.000 zł, za wyjątkiem podatnika samotnie wychowującego małoletnie dziecko wymienionego w art. 6 ust. 4, do którego ma zastosowanie kwota dochodu określona w lit. a;

2.dwojga małoletnich dzieci – kwota stanowiąca 1/6 kwoty zmniejszającej podatek określonej w pierwszym przedziale skali podatkowej, o której mowa w art. 27 ust. 1, na każde dziecko;

3.trojga i więcej małoletnich dzieci – kwota stanowiąca:

* 1/6 kwoty zmniejszającej podatek określonej w pierwszym przedziale skali podatkowej, o której mowa w art. 27 ust. 1, odpowiednio na pierwsze i drugie dziecko,

* 1/4 kwoty zmniejszającej podatek określonej w pierwszym przedziale skali podatkowej, o której mowa w art. 27 ust. 1, na trzecie dziecko,

* 1/3 kwoty zmniejszającej podatek określonej w pierwszym przedziale skali podatkowej, o której mowa w art. 27 ust. 1, na czwarte i każde kolejne dziecko.

Za dochody, o których mowa w ust. 2 pkt 1, uważa się dochody uzyskane łącznie w danym roku podatkowym, do których mają zastosowanie zasady opodatkowania określone w art. 27, art. 30b i art. 30c, pomniejszone o kwotę składek, o których mowa w art. 26 ust. 1 pkt 2 i 2a (art. 27f ust. 2a ww. ustawy).
Odliczenie, o którym mowa w ust. 2 pkt 2 lub 3, przysługuje podatnikowi określonemu w ust. 1, który co najmniej przez jeden dzień roku podatkowego wykonywał władzę, pełnił funkcję lub sprawował opiekę, o których mowa w ust. 1, w stosunku do więcej niż jednego dziecka (art. 27f ust. 2b cyt. ustawy).
Odliczenie nie przysługuje, poczynając od miesiąca kalendarzowego, w którym dziecko na podstawie orzeczenia sądu zostało umieszczone w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie w rozumieniu przepisów o świadczeniach rodzinnych, albo wstąpiło w związek małżeński (art. 27f ust. 2c ww. ustawy).
Stosownie do art. 27f ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych odliczenie dotyczy łącznie obojga rodziców, opiekunów prawnych dziecka albo rodziców zastępczych pozostających w związku małżeńskim. Kwotę tę mogą odliczyć od podatku w częściach równych lub w dowolnej proporcji przez nich ustalonej.

Zgodnie z art. 27f ust. 6 pow. ustawy przepisy ust. 1-5 stosuje się odpowiednio do podatników utrzymujących pełnoletnie dzieci, o których mowa w art. 6 ust. 4 pkt 2 i 3 ustawy (tj. dzieci bez względu na ich wiek, które zgodnie z odrębnymi przepisami otrzymywały zasiłek (dodatek) pielęgnacyjny lub rentę socjalną (pkt 2), do ukończenia 25 roku życia uczące się w szkołach, o których mowa w przepisach o systemie oświaty, przepisach o szkolnictwie wyższym lub w przepisach regulujących system oświatowy lub szkolnictwo wyższe obowiązujących w innym niż Rzeczpospolita Polska państwie, jeżeli w roku podatkowym nie uzyskały dochodów podlegających opodatkowaniu na zasadach określonych w art. 27 lub art. 30b w łącznej wysokości przekraczającej kwotę stanowiącą iloraz kwoty zmniejszającej podatek oraz stawki podatku, określonych w pierwszym przedziale skali podatkowej, o której mowa w art. 27 ust. 1, z wyjątkiem renty rodzinnej (pkt 3)), w związku z wykonywaniem przez tych podatników ciążącego na nich obowiązku alimentacyjnego oraz w związku ze sprawowaniem funkcji rodziny zastępczej.

Z przytoczonych regulacji wynika, że limit omawianej ulgi został określony na dziecko. Rodzicom dziecka ustawodawca przyznał jeden łączny limit. W konsekwencji, jeżeli w stosunku do dziecka obojgu rodzicom przysługuje władza rodzicielska, i władza ta jest wykonywana przez obojga rodziców, to każdy z rodziców ma prawo do odliczenia, w granicach przysługującego limitu na dziecko.
Kwotę tę rodzice dziecka mogą odliczyć od podatku w częściach równych lub w dowolnej proporcji przez nich ustalonej. Dotyczy to zarówno rodziców pozostających w związku małżeńskim lub partnerskim, jak i rodziców rozwiedzionych czy będących w separacji.
Jednocześnie biorąc pod uwagę umiejscowienie w przepisach ustawy sformułowania “lub w dowolnej proporcji przez nich ustalonej”, tj. po wyrazach “kwotę tę rodzice dziecka mogą odliczyć od podatku w częściach równych”, należy przyjąć, iż podstawową formą podziału przysługującego odliczenia pomiędzy rodziców, z których każdy (w związku z wykonywaną władzą rodzicielską) ma prawo do zastosowania ulgi, jest podział tej kwoty w częściach równych. Możliwość skonsumowania tej kwoty przez rodziców dziecka w inny sposób niż w proporcji pół na pół, należy traktować w kategorii przywileju (wyjątku od generalnej zasady), który ma zastosowanie wyłącznie w sytuacji, gdy zgodę na ustalenie dowolnej proporcji kwoty odliczenia wyrażają oboje rodzice. Wynika to z użytego przez ustawodawcę sformułowania “w dowolnej proporcji przez nich ustalonej”, oznaczającego współudział (porozumienie) obojga rodziców w określeniu proporcji innej niż odpowiadającej częściom równym. Zatem brak stosownego porozumienia pomiędzy rodzicami dziecka oznacza, że w sytuacji gdy każdy z rodziców spełnia warunki do zastosowania przedmiotowego odliczenia, przysługującą rodzicom wspólną kwotę ulgi na dziecko rodzic dziecka dzieli z drugim rodzicem w częściach równych.

Zgodnie z ogólną zasadą wynikającą z art. 27f ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, obojgu rodzicom, jeżeli wykonują władzę rodzicielską, przysługuje ulga na dzieci małoletnie. Władza rodzicielska – zgodnie z art. 93 § 1 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz.U. z 2012 r., poz. 788 ze zm.) – przysługuje obojgu rodzicom, a – stosownie do art. 97 § 1 tejże ustawy – jeżeli władza rodzicielska przysługuje obojgu rodzicom, każde z nich jest zobowiązane i uprawnione do jej wykonywania.
Podkreślenia przy tym wymaga, że separacja bądź rozwód rodziców nie są równoznaczne z utratą przez rodzica prawa do wykonywania władzy rodzicielskiej. Sąd rodzinny, ogłaszając separację bądź rozwiązując związek małżeński określa także prawa rodzicielskie. Jeżeli zatem nie pozbawia tego prawa jednego z rodziców, to uznaje, że rodzice są zdolni do porozumienia w sprawach dotyczących dziecka.

Z wniosku wynika, że wyrokiem Sądu Okręgowego z 18 lipca 2012 r. został orzeczony rozwód, mocą którego wykonywanie władzy rodzicielskiej zostało Wnioskodawcy ograniczone do współdecydowania o wszystkich istotnych sprawach dzieci. Sąd nałożył na Wnioskodawcę obowiązek alimentacyjny w kwocie 1.000 zł na dwójkę dzieci. Rozliczając podatek dochodowy za 2013 r. pomiędzy Wnioskodawcą a byłą małżonką powstał spór o możliwość skorzystania z ulgi. Była małżonka twierdzi, że taka ulga Wnioskodawcy nie przysługuje, ponieważ dzieci zamieszkują z nią, a Wnioskodawca ma tylko sądownie ustalone prawo do kontaktów. Wnioskodawca uważa, że skoro sąd tylko ograniczył mu wykonywanie władzy rodzicielskiej, ma możliwość skorzystania z ulgi w 50%, czyli może odliczyć ulgę na 1 dziecko.

W świetle zacytowanych wyżej przepisów, uznać należy, że w sytuacji gdy oboje rodzice dysponują prawem wykonywania władzy rodzicielskiej w stosunku do dziecka są uprawnieni do korzystania z ulgi wynikającej z art. 27f ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Ograniczenie władzy rodzicielskiej wynikające z orzeczenia sądowego powierzającego jednemu z rodziców wykonywanie władzy rodzicielskiej nie wpływa na możliwość korzystania z ulgi, ponieważ drugiemu z rodziców również przysługuje władza rodzicielska, nawet jeżeli została ona ograniczona.
Z powyższego wynika, iż w przypadku, gdy obydwoje rodzice wykonywali władzę rodzicielską przez cały rok, ulga przysługuje każdemu z rodziców w proporcjach przez nich ustalonych, z tym, że łączna kwota odliczeń, dokonanych przez oboje rodziców nie może przekroczyć kwoty odliczeń przysługujących względem danego dziecka.
Natomiast, jeżeli rodzice takich proporcji nie ustalili, to należy przyjąć, że ulga przysługuje każdemu z nich w częściach równych.

Mając na uwadze przedstawiony stan faktyczny oraz powołane wyżej przepisy prawa, stwierdzić należy, iż skoro Wnioskodawca oraz jego była żona przez cały rok wykonywali władzę rodzicielską w stosunku do swoich małoletnich dzieci, a Wnioskodawca nie ma możliwości ustalenia z matką dzieci kwoty odliczeń w odpowiednich proporcjach, należy przyjąć, że jeżeli Wnioskodawca spełnia wszystkie wyżej wymienione przesłanki dotyczące zastosowania ulgi na dzieci, przysługuje mu ulga w wysokości połowy kwoty (50%) przysługującej na dwójkę małoletnich dzieci.

Wobec powyższego, stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 31-511 Kraków, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz.U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).
Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.

Published invaria

Be First to Comment

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *